CE Delft: "Locatie van een buurt is leidend"
Hoe verwarm je de
gebouwde omgeving in 2050 met duurzame energie? Met die hoofdvraag heeft CE
Delft in opdracht van GasTerra een groot onderzoek uitgevoerd naar de toekomst van Nederland zonder aardgasverwarming. In
anderhalf jaar werden 12.000 wijken geanalyseerd, onder leiding van senior onderzoeker
Benno Schepers. In drie artikelen gaat Energiepodium dieper in op verschillende
wijktypes, met in dit stuk aandacht voor recent gebouwde wijken, van na 1990.
Schepers: "Je zal in al die wijken een discussie moeten voeren over de juiste
warmtebron."
"Het gaat hier om 900.000 bestaande woningen, waarin 2 miljoen mensen wonen. Het leveren van duurzaam groen gas met het groen gasnetwerk is bij veel van die nieuwbouwwijken de goedkoopste optie. Ons beeld is dat de groen gasprijs een heel eind kan stijgen voordat andere opties financieel de moeite waard worden. De kosten van een HR-ketel en de gasinfrastructuur zijn per huishouden vrij laag en als de energieprijs stijgt is, besparen in eerste instantie rendabeler. En als een andere optie op jaarbasis een tientje goedkoper is, gaat niemand zijn huis verbouwen om bijvoorbeeld vloerverwarming aan te leggen. Een andere optie moet dus significant goedkoper zijn.
““Gemeenten, bewoners en de netbeheerder moeten om tafel””
"Tegelijkertijd is de hoeveelheid groen gas zeer beperkt.
Daarom moet je ook kijken naar andere opties. Als er in de omgeving van een
wijk een geothermiebron mogelijk is, is het efficiënt om daar gebruik van te
maken. En wanneer de groen gasprijs toch te hoog wordt, is het goedkoper om
over te schakelen op elektrische verwarming. Je zal dus voor iedere wijk een
discussie krijgen over de juiste warmtebron. Het is maatwerk."
Hoe ga je om met al
die onzekerheden?
"Voor bijvoorbeeld netbeheerders is dat een heel belangrijke vraag. Die
staan in oudere wijken nu voor de vraag of ze een gasnet moeten vernieuwen. De
materialen die ze daarvoor gebruiken blijven meer dan 100 jaar liggen, en ze schrijven
de investering over 55 jaar af. Als in nieuwbouwwijken deze netten vervroegd
moeten worden vervangen, is dat een enorme kostenpost voor de eindgebruikers. Deze
overwegingen moet je allemaal meenemen bij de keuze. Je moet dus kijken: Is er
een goedkope restwarmtebron? Is er een geothermische bron in de omgeving?
Kunnen we warmte-koudeopslag aanleggen? Of ligt er al vloerverwarming in deze
woningen, waardoor het makkelijker wordt om de woning met elektriciteit te
verwarmen? Daarover moeten gemeenten, bewoners en de netbeheerder om tafel."
Dat klinkt als een enorme opgave.
"Dat is het ook. Juist omdat er zo veel opties zijn voor dit soort wijken,
moeten die partijen met elkaar in gesprek. Als je bijvoorbeeld een warmtenet
aanlegt, moeten vrijwel alle woningen in een wijk daar op worden aangesloten.
Lang niet iedereen zit daar op te wachten. Toch is het nodig om met de hele
wijk achter dit soort beslissingen te gaan staan."