John Kerkhoven: 'Energietransitie moet beginnen bij kennisoverdracht'
#hardecijfers
John Kerkhoven, het brein achter de site http://www.energietransitiemodel.nl/, vraagt zich af hoe het nu gesteld staat met de energietransitie. Hij denkt dat een enorme inspanning nodig is.
Een energieneutrale of een CO2 neutrale stad of dorp in 2000-zoveel. Het klinkt goed, maar waar staan we nu?
Deze maand ben ik betrokken geweest bij een tweetal workshops met de gemeenten Amsterdam en Tilburg. Beide steden willen energieneutraal en/of CO2 neutraal zijn over enige tijd.
Beide gemeenten zijn in de afgelopen jaren gegroeid en gemiddeld is de bevolking rijker geworden. Ook is de bevolking efficiënter met zijn energie omgegaan. De gemiddelde auto van nu rijdt verder op een liter brandstof en het gemiddelde huis van nu is iets beter geïsoleerd en de verwarming is efficiënter dan het equivalent uit 1990.
Het jaar dat wij als referentiejaar gebruiken in onze CO2 berekeningen is over het algemeen 1990. Ondanks de verhoogde energie efficiëntie van de bewoners zitten veel steden in 2010 al op een energiegebruik en CO2 uitstoot die door de groei van de afgelopen jaren 20% hoger ligt dan in 1990.
Je moet dus om 20 procent CO2-reductie te bereiken in 2020 niet van 100 procent naar 80 procent, maar van 120 procent naar 80 procent. Een enorme opgave, zeker doordat de groei van steden over het algemeen nog steeds langzaam doorgaat.
De vraag die dan ook centraal stond tijdens deze workshops was hoe we die energie- of CO2 neutraliteit gaan bereiken. Over het algemeen weten we technisch eigenlijk wel hoe we dat moeten doen. In het kort: je moet de gebouwen/huizen energieneutraal maken en je transportsysteem drastisch aanpassen (zie ook mijn eerdere columns).
Maar waar begin je en wat voor maatregelen moet je nu nemen? Wat kun je als gemeente doen en wat doen de andere spelers? Omdat alle spelers met die vragen lijken te zitten zijn we www.energietransitiemodel.nl aan het uitbreiden met een module waarin experts hun mening kunnen geven over hoe je de transitie nu in gang zet. Welke mix van kennisoverdracht, financiële stimulering, verplichtingen en/of sociale innovatie is nodig om het energiegebruik/CO2 uitstoot in steden omlaag te krijgen? Zie hieronder bijvoorbeeld een schatting van Hans de Boer van Better Place over de elektrische auto.
Mijn persoonlijke mening is dat de energietransitie moet beginnen bij kennisoverdracht, gevolgd door stimulering van diegenen die al vroeg enthousiast worden en later gevolgd door wetgeving die iets verplicht stelt of verbiedt. Hoe je sociale innovatie actief kunt inzetten weet ik niet. Tot nu toe heeft nog geen stad zich naar CO2-neutraliteit kunnen twitteren. Misschien dat u als lezer voorbeelden kent?
Ik heb veel bewondering voor de inzet van steden als bijvoorbeeld Amsterdam, Groningen en Tilburg (op http://www.energietransitiemodel.nl/ kunt u voor twee van deze steden een apart Energietransitiemodel vinden). Toch zal die inspanning nog drastisch moeten worden verhoogd voordat de statistieken laten zien dat het (fossiele) energiegebruik daadwerkelijk gaat dalen. Energietransitie kan, maar het vraagt een ongekende inspanning van de samenleving. Een inspanning die het alleen waard is, als je daadwerkelijk gelooft dat fossiele brandstoffen binnenkort schaars worden, het klimaat nu al drastisch verandert en je tevens niet al te veel met je eigen materiële genoegens op de korte termijn bezig bent. Hoeveel mensen kent u die aan deze criteria voldoen?
Volg ons op Twitter: @energiepodium