"Jos Cozijnsen: afspraak om klimaatdoelen in 2018 te
herzien hard nodig"
De onderhandelaars en milieuorganisaties moesten in Marrakech laten zien wat het Parijs akkoord waard is. En dat is gelukt. De verkiezingsretoriek van Trump deed denken aan de 10 jaar dat de EU opgesloten zat in het Kyoto protocol en de VS niet meedeed. Na 8 jaar Obama is de VS trekker van klimaatbeleid geworden door de afspraken met China en het ratificeren van het Parijs akkoord. Daarvoor moest het Parijs akkoord ‘bottom-up' worden; het Congres zou het anders niet ratificeren.
Wat Trump gaat doen is niet duidelijk, vandaar dat de landen bijeen in Marrakech de kracht van het multilateralisme hebben laten zien. Het Parijs akkoord bestaat uit nationale CO2-verplichtingen en klimaatplannen. Daarnaast komt er een centraal regime van emissieboekhouding en een infrastructuur en een mechanisme om verplichtingen om de 5 jaar aan te scherpen. Natuurlijk zijn er ook afspraken over adaptatie, financiële steun en technologieoverdracht gemaakt. De onderhandelaars zijn gestart met het schrijven van een rulebook voor de uitvoering van het Parijs akkoord. Op de Klimaattop in Warschau, eind 2018, moet dat af zijn.
Een wake-up call kwam ook van het VN Milieuagentschap UNEP: om de 1,5 graden maximale opwarming nog te halen moeten al voor 2020 de CO2-emissies verder omlaag. De afspraak om de klimaatdoelen van landen in 2018 te herzien is dus hard nodig.
““Met Mitt Romney als beoogd opvolger van Kerry zou de VS met pappen en nathouden best wel eens in het Parijs Akkoord kunnen blijven””
De
VS kan het Parijs akkoord pas in 2020 uitstappen, dan zijn er weer presidentsverkiezingen
geweest. Het kan eerder, als de VS ook uit het in 1992 door Bush senior
getekende klimaatverdrag stapt. Maar daar is een zware procedure voor nodig en
zou met terugwerkende kracht eigenlijk een streep door 20 jaar internationale
klimaatsamenwerking zetten. Onvoorstelbaar. John Kerry zei in Marrakech dat de
politieke overtuiging van één man geen effect zou mogen hebben op het lot van miljarden
mensen. Met Mitt Romney als beoogd opvolger van Kerry zou de VS met pappen en
nathouden best wel eens in het Parijs akkoord kunnen blijven. Trump zal
namelijk niet veel meer kunnen doen dan symbolisch een einde aan klimaatbeleid
kunnen maken. Inmiddels is duurzame energie betaalbaar en is klimaatbeleid zo
geïntegreerd in algemeen beleid en voor veel steden, staten en bedrijven
haalbaar, zo hebben ze vorige week
laten weten.
CO2-beprijzing is niet te
stoppen
Steeds
meer overheden voeren CO2-beprijzing of handel in. Binnenkort zijn
er 42 regionale en nationale systemen en 20 van steden en provincies. Een kwart
van de mondiale CO2-emissies valt binnenkort onder zo'n regime. Mondiale
CO2-handel, het uit het buitenland kopen van aanvullende CO2-reducties,
is ook onmisbaar. Na 2050 moeten de EU en Nederland op ‘negatieve emissies' uitkomen om mondiaal
in 2100 op 0 uit te komen. Negatieve emissies betekent dat Nederland en de EU
in 2050 op 0 uit moeten komen en daarbovenop elders extra CO2 moeten
reduceren. De Wereldbank heeft
aangegeven
dat we om de Parijs doelen te halen met mondiale emissiehandel in 2030 30% en
in 2050 50% goedkoper uitkomen: dat is een aantrekkelijk perspectief. Voor
betrouwbare emissiehandel tussen landen en het voorkomen van dubbeltelling van
emissiereducties is een goede gesloten boekhouding nodig. Ook moeten projecten
in ontwikkelingslanden, zoals hernieuwbare energie en bosbescherming, een
ambitieuze baseline krijgen, zodat de CO2-credits die van die landen
gekocht worden, tot extra totale CO2-reducties leiden. Dat helpt
Nederland en de EU de klimaatplannen aan te scherpen.
VN-afspraken CO2-handel traag.
Carbon Club biedt uitkomst
In Marrakech was nog weinig vooruitgang over CO2-markt regels;
in mei 2017 wordt verder gepraat. De tijd begint wel te dringen. Uiterlijk eind 2018 moeten er afspraken
gemaakt worden voor mondiale CO2-handel na 2020. Want dan loopt het
Kyoto Protocol, wat een uitgebreide regelgeving voor emissiehandel heeft, ten
einde. Het goede nieuws van het Parijs akkoord is dat landen emissiehandel
mogen gebruiken en dat er minimale regels nodig zijn voor samenwerking. Een
oplossing is dan ook dat landen onderling alvast afspraken maken over strengere
boekhouding en elkaar helpen dubbeltelling te voorkomen: een soort carbon club. Daarom heeft
Nederland met 18 landen die emissiehandel gebruiken, waaronder Canada, VS, het
VK, Duitsland, Australië, Mexico, en Zuid-Korea, de Ministeriele Verklaring over Carbon Markets in Parijs getekend. Staatssecretaris
Sharon Dijksma sprak hierover op een bijeenkomst over de Verklaring vorige week
woensdag in Marrakech. Deze bijeenkomst was voorbereid door Nieuw-Zeeland,
emissiehandelsorganisatie IETA en de Amerikaanse milieuorganisatie
Environmental Defense Fund, waarvoor ik in Marrakech werkzaam was.
Jos Cozijnsen is
zelfstandig adviseur emissierechten. Meer informatie over hem vindt u op www.emissierechten.nl.
Op Twitter is hij actief onder @timbales.