Gerard Martinus, Projectleider Energietransitie GasTerra: "Een lage CO2-prijs betekent dat de markt denkt dat de CO2-emissies binnen het doel blijven"
Het Europese systeem voor emissiehandel, het ETS, is ontworpen om via marktwerking emissies van broeikasgassen terug te dringen. De prijs van emissierechten is nu zo laag dat velen vinden dat het heeft gefaald. Sommige opiniemakers zijn van mening dat het systeem zo tekort schiet dat repareren geen zin heeft. Ik ben het daar niet mee eens. Het ETS werkt juist uitstekend!
Bij het beoordelen van het presteren van het ETS is het van belang te weten welk doel ermee wordt nagestreefd. Dat doel is niet een reductie met 20% in 2020. Nee, de bedoeling is om in de periode tot 2020 de cumulatieve emissies te reduceren. Dat betekent dat het mogelijk is emissierechten te sparen. Als ik vandaag veel minder uitstoot dan gepland, kan ik morgen iets meer uitstoten en toch nog mijn doel halen.
De prijs van emissierechten is zodoende een indicatie van het vertrouwen van de markt om tot 2020 de cumulatieve reductie te halen. En die prijs is momenteel erg laag. De markt vertrouwt er dus op dat tegen geringe kosten de CO2-emissies in Europa binnen het gestelde doel blijven. Dat is mooi, want in het huidige economische klimaat zou een hoge CO2-prijs Europa alleen nog maar meer op achterstand zetten bij China en de VS.
Maar wacht eens... moeten we de meevallende uitstoot nou niet juist gebruiken om tot extra reductie te komen? Net als een overheid die te maken krijgt met een begrotingsmeevaller. Zo'n overheid kan besluiten om het leven van de huidige generatie te veraangenamen. Maar ze kan zich ook een Zalm-norm opleggen. Zodat ook toekomstige generaties de vruchten kunnen plukken. Mij lijkt dat een verstandige aanpak. Er wordt door de Europese beleidsmakers dan ook hard over nagedacht. Bijvoorbeeld door emissierechten uit de markt te nemen, mogelijk in combinatie met versnelde afbouw van het plafond.
Zo'n aanpassing lijkt me erg op zijn plaats. Omdat de wereld in 2020 niet ophoudt te bestaan. Daarom is het zinnig meevallers nu te gebruiken om eventuele toekomstige tegenvallers op te vangen. Hier zou Nederland een mooie rol kunnen spelen. Na het ontwikkelen van de Zalm-norm krijgen we nu de Mansveld-norm.
Als de markt inschat dat een aanscherping van het ETS politiek haalbaar is, zal de prijs van emissierechten gaan stijgen. Daarmee is het ETS niet alleen een instrument voor emissiereductie. Het vervult ook de rol van politieke barometer.
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium
