Zoeken

Minister Kamp mist visie op de Energiebelasting

Kamerlid Stientje van Veldhoven: "Kolendeal was niet nodig"

Nederland is voor de staatsinkomsten erg afhankelijk geworden van de opbrengsten van de Energiebelasting, zegt D66-Kamerlid Stientje van Veldhoven. Zij wil naar een nieuw systeem, "waarin meer onderscheid wordt gemaakt tussen schone en vuile stroom". Ze was dan ook onaangenaam verrast toen het Zeeuwse energiebedrijf Delta met een kritisch onderzoek kwam over de effecten van het afschaffen van de Kolenbelasting. Van Veldhoven concludeert uit dit document dat deze belasting ten onrechte van tafel is gegaan.
De cijfers van Delta zijn niet geheel onomstreden - het is de enige kolenproducent die wel een kolencentrale moet sluiten, maar niet profiteert van het afschaffen van de Kolenbelasting, de ‘kolendeal' uit het Energieakkoord. Van Veldhoven is echter blij met het onderzoek: "Ik heb minister Kamp driemaal om cijfers gevraag over deze kolendeal, maar die heb ik nooit gekregen."

Wat vindt u de meest opvallende conclusie uit het onderzoek van Delta?
"De vijf kolencentrales die de minister wil sluiten - en wat de grote winst was voor de milieubeweging uit het Energieakkoord, de ‘kolendeal' - zouden volgens Delta toch allemaal dicht gaan voor 2020, omdat ze dan onrendabel worden. In ruil daarvoor is de Kolenbelasting afgeschaft. Kolenbedrijven krijgen volgens Delta nu 4 miljard meer inkomsten. Ik had al lange tijd twijfels over deze kolendeal. Daarom heb ik minister Kamp meerdere malen gevraagd hoeveel kosten de energiebedrijven maken om die oude kolencentrales eerder dicht te doen. Daar heb ik nooit antwoord op gekregen. Nu blijkt dus dat de ‘kolendeal' zeer ongunstig is. Dat vind ik een heel opvallende uitkomst. Des te ergers is dat de kolenbelasting niet is afgeschaft, maar is overgeheveld naar de consument."

Als de kolenbelasting er toch zou komen, is het maar de vraag of de energiebedrijven met kolencentrales nog onderdeel willen uitmaken van het Energieakkoord. Blijft er dan nog veel over van alle afspraken?
"Waarom zou er dan niet zo veel van over blijven? In welke mate dragen de kolenboeren nou bij aan het realiseren van de doelstellingen voor duurzame energie?"
““Zorg dat de prikkels in de energiebelasting, in de SDE+ en voor energiebesparing dezelfde kant op wijzen””

Een bredere vraag over de Energiebelasting. Vanuit D66 klinkt al langere tijd een oproep voor een langetermijnvisie hierop. In 2013 heeft u bijvoorbeeld een motie ingediend, samen met Agnes Mulder van het CDA, met een oproep aan het Kabinet om het ministerie van Financiën en Economische Zaken samen zo'n visie te laten ontwikkelen. Wat moet er volgens u veranderen?
"De Energiebelasting was oorspronkelijk bedoeld om het gebruik te reguleren. Nu zijn we er voor de staatsinkomsten erg afhankelijk van geworden. De belasting maakt nu geen onderscheid tussen het gebruik van schone en vuile stroom. Daar moet verandering in komen. We zitten ook met een situatie waarin grote bedrijven geen Energiebelasting betalen. Zij zijn voor hun concurrentiekracht zeer afhankelijk van die vrijstelling. Voor oplossingen moet je daarom kijken naar de lange termijn. We moeten het relateren aan een visie op de energievoorziening in Nederland en een pad voor vergaande CO2-reductie in 2050. Je moet zorgen dat de prikkels in de Energiebelasting, de subsidies voor duurzame energie en energiebesparing dezelfde kant op wijzen. Dat is nu niet het geval.

D66 wil het belastingstelsel vergroenen. Dat kan bijvoorbeeld door consumptie van energie meer te belasten en arbeid minder. Maar dat moet in een breed pakket. Het is te vroeg om daar nu verdere uitspraken over te doen."

Vindt u dat minister Kamp nu een duidelijke visie op de Energiebelasting heeft?
"Nee, absoluut niet. Ik wil een echte langetermijnvisie op de Energiebelasting en energiemix in Nederland. Het Energieakkoord duurt maar tot 2023. Dat is overmorgen. Het is belangrijk dat er een Energieakkoord komt dat over een langere periode kijkt.

De maatregelen die we nu nemen zijn bovendien niet genoeg om de doelen uit het huidige Energieakkoord te halen. Het Energieakkoord is van start gegaan met een pakket dat onvoldoende is. Nu, twee jaar later, wordt dat pakket nog steeds als onvoldoende beoordeeld. Toch weigert minister Kamp om er iets aan te verbeteren. Daar ben ik heel kritisch op."

Leegte versus Van Veldhoven

Kamerleden René Leegte (VVD) en Stientje van Veldhoven (D66) nemen het tegen elkaar op in een dubbelcolumn voor Energiepodium.