Sible Schöne: ‘Parijs' halen, betekent evenveel CO2 uit de lucht halen als er nu door uitstoot in komt
We houden allemaal meer van inspirerende verhalen over duurzame energie dan van sombere verhalen over klimaatverandering. Maar op zijn tijd moeten we toch de leeuw in de bek durven kijken.
Wat is er nodig om de doelstelling van Parijs echt nog te kunnen halen. Rob van Dorland van het KNMI is er helder over in zijn bijdrage aan het recente Springtijforum van vorig jaar. Zie: http://www.springtij.nu/wp-content/uploads/2016/09/Juryrapport-DEF-december-2017_19dec.pdf Hij geeft aan dat we nu al ruim 1 °C boven het pre-industriële niveau zitten. Zelfs als de uitstoot nul zou zijn vanaf nu, zitten we vanwege de traagheid van de opwarming ook vast aan een 0.2 tot 0.6 °C verdere stijging. En als we de luchtvervuiling door zwavel wereldwijd verder aanpakken komt daar nog ongeveer 0.2 °C bij. Met andere woorden, willen we de doelstelling van Parijs halen, dan moeten we evenveel CO2 uit de lucht halen als er door onze uitstoot nu in terecht komt. En dan nog moeten we geluk hebben.
De 1.5 °C doelstelling wordt door velen nog nauwelijks serieus genomen. Het wordt niet gezien als een harde ambitie, te meer daar de 2 °C doelstelling ook al buitengewoon ambitieus is. Toch is deze scherpere doelstelling er niet voor niets gekomen. Een van de belangrijkste redenen waarom de 1.5 °C doelstelling op de internationale politieke agenda is gekomen is het inzicht dat de temperatuur waarop Groenland en grote delen van Antarctica definitief gaan smelten, met 10 - 20 meter zeespiegelstijging als gevolg, waarschijnlijk onder de 2 °C ligt. Daarmee wordt klimaatverandering ook een echte bedreiging voor alle delta's in de wereld en de grote steden in die delta's.
“Bij het klimaatprobleem echt aanpakken ontkom je niet aan de duurzame ontwikkeling van onsympathieke opties als biomassa en CO2-opslag”
De Wereld Meteorologische Organisatie onderschrijft deze ontwikkeling. In het eigen bulletin liet de WMO vorig jaar oktober in een grafiek zien dat de huidige CO2-concentratie op hetzelfde niveau ligt als tijdens de pieken in de concentratie in de periode 3 - 5 miljoen jaar geleden (https://library.wmo.int/opac/doc_num.php?explnum_id=4022). De zeespiegel lag in die periode zo'n 10 - 20 meter boven het huidige niveau. De suggestie in de grafiek is helder: als we een dergelijke zeespiegelstijging willen voorkomen, moeten we zelfs terug naar een 1°C doelstelling en een bijbehorende CO2-concentratie van pakweg 350 delen per miljoen. Ik begrijp dat een dergelijke doelstelling radicaal is, zo niet volstrekt utopisch, maar het is ook gewoon paleo-klimatologische wetenschap.
Deze inzichten maken duidelijk dat we niet alleen aan de slag moeten met de zeer ambitieuze doelstellingen van dit kabinet, maar ook met de ontwikkeling van negatieve emissies. Grootschalige herbebossing is daarbij een optie, evenals de opslag van extra koolstof in de bodem (o.a. via biochar en via efficiënte kooktoestellen, waardoor meer biomassa als compost in de bodem achterblijft). Interessant is ook de optie om CO2 direct uit de lucht te halen. Als we het snel grootschalig willen doen, is op dit moment de belangrijkste optie de combinatie van biomassa verbranden (of vergassen) en de afvang en opslag van CO2. Dat kan in de chemische industrie en in de centrales die nu kolen verstoken. Met andere woorden, wie het klimaatprobleem echt wil aanpakken, ontkomt niet aan de duurzame ontwikkeling van onsympathieke opties als biomassa en CO2-opslag (opties die ook onmisbaar zijn als we in de toekomst chemische producten, cement en staal willen blijven produceren zonder CO2-uitstoot).
Sible Schöne is Directeur HIER Klimaatbureau Op Twitter is hij actief onder @HIERisSible