Martin Houben: "De landbouw heeft veel potentieel om energieleverancier te worden".
Martin Houben is directeur van veehouderij Houbensteyn Groep. Op 31 maart is hij te gast bij Watt Nu, het discussieprogramma over energie. Houben schetste ter voorbereiding op dit programma met behulp van het Energietransitiemodel een toekomstscenario voor de energiesector. Hij geeft een toelichting op zijn scenario.
Welke titel zou u uw scenario van het Energietransitiemodel willen meegeven?
"‘Varkens geven energie' Als varkenshouder zie ik dat landbouw en specifiek de varkenshouderij grote potentie heeft om energieleverancier te worden. Die potentie wordt nog lang niet benut. Ik denk bijvoorbeeld aan groen gas met vergisting en groene elektriciteit en warmte met vergisting. Of aan zonne-energie. De varkens zitten veelal in stallen en daar zit natuurlijk een groot dak op. Ook kunnen we de warme lucht die uit stallen komt, weer als nuttige energie gebruiken."
Hoe omschrijft u de door u gewilde energiemix van de toekomst?
"Mijn mix is er één van fossiel en hernieuwbaar. We zullen minder fossiele energie moeten gebruiken. In het verleden zijn we heel kwistig omgesprongen met energie. We moeten meer gaan kringlopen en energie opnieuw gebruiken."
Hoe heeft u uw afweging tussen zaken als CO2-reductie, kosten en het percentage hernieuwbare energie gemaakt?
"Ik heb in 2009 voor mijn bedrijf een CO2-footprint in kaart gebracht. Daaruit blijkt dat we 30% minder CO2-uitstoot hebben dan een gemiddeld varkensbedrijf. Dit komt doordat we aan biogas doen en doordat we de varkens vloeibare voeding geven in plaats droge. We kunnen die CO2-reductie verhogen door verder te gaan in biogas en door energie die verloren gaat terug te brengen in de kringloop."
Is het ‘5 voor twaalf' of ‘5 over twaalf'?
"Het is 5 voor 12, ik denk positief. Maar als ik kijk naar de doelstellingen die door de overheid zijn gesteld, moet er nog heel veel gebeuren. Het tempo waarin het nu gebeurt is te laag. Om die doelstellingen te kunnen halen, moet het beleid worden veranderd."
Op welke manier?
Eén: er moet financiële steun worden gegeven in de vorm van subsidies, want hernieuwbare energie is nog altijd duurder dan fossiele energie. Twee: energiebelasting zou ingezet moeten worden voor transitie en niet voor algemene doeleinden. Drie: bedrijven en particulieren moeten de mogelijkheid krijgen om snel in te spelen op hernieuwbare energie. Die drempels moeten worden weggenomen. Zo is dat bijvoorbeeld gebeurd met zonnepanelen. Als je zonnepanelen op een dak wilt leggen, kan dat nu zonder bouwvergunning.
In hoeverre ziet u verschil tussen de energietoekomst die u wilt, en degene die u verwacht?
"Ik ben niet zo'n idealist, eerder een realist. Als ik met duurzaamheid bezig ben, doe ik dat met het belangrijke duurzaamheidkenmerk dat er financieel rendement in zit. Ik doe er graag aan mee, ik wil er ook verder in gaan, maar als ondernemer zou ik er ook een centje aan over moeten houden, anders doe ik het niet. Het scenario is dus meer als een realistisch dan als een idealistisch model te beschouwen."
Heeft de simulatie met het Energietransitiemodel u nieuwe inzichten gegeven?
"Ik ben verbaasd over wat er nog allemaal gerealiseerd moet worden. Ik heb drie doelstellingen gedefinieerd en van die drie doelen heb ik er maar één gehaald met de realistische uitgangspunten die ik heb ingevuld. Die andere twee heb ik niet gehaald. Er moet nog heel wat water door de Maas om die hernieuwbare energie echt los te krijgen. Dat betekent dat zowel overheid als bedrijfsleven flink aan de slag moet. Het kan wel, maar het moet nog heel wat gebeuren. Landbouw komt wat mij betreft overigens onvoldoende terug in het model. Dat is aan de ene kant te begrijpen, want landbouw verbruikt ook maar 4%. Aan de andere kant heeft landbouw geweldig veel potentieel omdat het een groot deel van het
Nederlandse oppervlak bestrijkt en gebruikt. Daar liggen nog ontzettend veel mogelijkheden."
Hoe denkt u over voedsel en energie?
"Het varken geeft energie en is naast het vlees ook nog nuttig als energieleverancier binnen de Houbensteyn Groep. We maken nu al vijf keer meer elektriciteit dan al onze locaties gebruiken. We zijn netto leverancier. Dat kunnen we in de toekomst verder uitbouwen."
Op zondag 31 maart om 13:30 uur wordt de aflevering van Watt Nu met Martin Houben uitgezonden op RTL 7. Hij gaat in gesprek met Karen Soeters van de Partij voor de Dieren over de rol van energie bij de voedselproductie. Avonturier Marc Cornelissen is het groene geweten bij deze uitzending.
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium