Column John Kerkhoven: Wat als je ramen niet blijken te isoleren
In eerdere columns heb ik wel eens geschreven over mijn poging om een energiezelfvoorzienend huis te bouwen. We wonen inmiddels een jaar in het huis en vorige week zag ik bij de buren witte damp uit de schoorsteen komen. De CV-ketels waren weer aangegaan omdat het 's nachts rond het vriespunt was.
In ons supergeïsoleerde huis met driedubbel en HR++ glas merk je daar niets van. Het was 's ochtends nog steeds meer dan 20.5 graden en overdag (ook bij bewolking) warmt het huis dan weer op door de (indirecte) instraling van de zon naar 22 graden aan het einde van de middag. 's Nachts koelt het dan weer 1 of 1.5 graad af. Kortom, bij ons brandt de verwarming nog niet.
Maar vorige winter was dat anders. Toen het buiten -15 graden vroor, voelde mijn vrouw zelfs wat kou bij een van de ruiten. De verwarming moest veel meer aan dan ik verwacht had. Nader onderzoek wees uit dat twee grote HR++ glasruiten zo hol stonden dat het binnenblad het buitenblad van de ruit (bijna) raakte. We hadden eigenlijk dik enkelglas.
Je kunt zelf eenvoudig vaststellen of je ruiten hol of bol staan door een vlammetje voor de ruit te houden. Als het goed is zie je bij een HR++ ruit vier vlammetjes. De eerste twee zijn de reflectie van het binnenblad (tenminste als je binnen staat met je vlammetje) en de volgende twee zijn van het buitenblad. Eén vlammetje kan een andere kleur hebben als de ruit gecoat is. Door het vlammetje langs de ruit te bewegen zie je of de binnenste twee vlammetjes dichter bij komen of verder weg gaan van de buitenste twee vlammetjes. In mijn geval kwamen de vlammetjes in het midden van de ruit zo ver naar elkaar toe dat er in het midden nog maar drie vlammetjes over waren.
Met een plakbandje op de ruit en een infraroodthermometer werd op de goede ruiten bij -15 graden buiten, binnen +17 graden gemeten en op de foute ruiten +8 graden. Kortom, de warmte lekte weg door de foute ruiten.
Gelukkig waren alle betrokkenen bereid de ruiten te vervangen. Dus werd een bijna militaire operatie opgetuigd om de 260 kilo zware ruiten te verwisselen. In totaal werden een kraanmachinist, drie glaszetters, een tegelzetter, twee mensen van de aannemer en twee kitters ingezet. Alsmede nadien de hovenier, die de door de kraan kapot gereden tuin weer moest repareren.
Helaas. Per ongeluk werd de eerste keer HR+ glas geleverd. En dus werd de operatie een tweede keer herhaald, maar nu met HR++ glas. Maar ook die ruiten stonden weer hol, alleen minder erg dan de eerste keer. Wat een ellende.
Het Nederlands Kenniscentrum Glas en de glasleverancier beweerden aanvankelijk bij hoog en bij laag dat holle of bolle ruiten normaal zijn. Wat een prutsers; als je HR++ ruit niet isoleert, dan is dat niet normaal.
Ik ben niet geïnteresseerd in een bewering dat een ruit een bepaalde U-waarde voor isolatie heeft volgens een etiket op de ruit. Een U-waarde die ik zelf niet kan nameten. Of dat er HR++ in de ruit staat geprint. Ik constateer dat de ruit nauwelijks een spouw heeft en niet isoleert.
Gelukkig was mijn aannemer inventief en die vroeg een andere leverancier van glas wat zij doen in zo'n geval. En wat blijkt: je kunt achteraf ook argongas inspuiten, tussen de twee raamvlakken. Er is dus een meneer gekomen van de glasleverancier die helemaal alleen, binnen een half uur, de twee ruiten oppompte met argongas. Nu staan ze helemaal vlak en isoleren ze net zo goed als de andere ruiten. Kortom, de twee enorme militaire operaties waren volledig overbodig.
Toen ik vroeg aan de meneer van de glasleverancier, die de ruiten oppompte met argongas, of hij meer mensen kende die ruiten nameten. Antwoordde hij heel stellig : "nee". Blijkbaar ben ik de enige gek die ruiten nameet.
Ik weet echter een ding heel zeker. Als ze bij mij holle, niet isolerende ruiten kunnen leveren, dan kunnen ze dat bij u ook. Dit verhaal geldt voor HR ++ glas, maar mogelijk ook voor ‘gewoon' dubbel glas. Misschien toch eens met een vlammetje langs het raam gaan?
John Kerkhoven is het brein achter de site www.energietransitiemodel.nl, de plaats waarop iedereen zijn eigen scenario kan maken voor het energiebeleid van de toekomst.
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium