Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen: "We weten niet uit welke bossen het afkomstig is, noch of die duurzaam worden beheerd"
Ruim driekwart van onze duurzame bronnen komt voor rekening van verbranding van biomassa. Maar waar komen die stromen vandaan? Volgens een pas gepubliceerd rapport van SOMO geven zes grote energiebedrijven weinig gedetailleerd inzicht in de herkomst van houtpellets, meer dan 90 procent van alle import van biomassa. "We weten niet uit welke bossen ze afkomstig zijn, noch of die duurzaam worden beheerd", zegt Kristof Racz, een van de auteurs van het rapport.
SOMO (Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen) is een kritische volger van, onder meer, de grote energiebedrijven. Twee jaar geleden kwam deze NGO, gefinancierd door maatschappelijke organisaties, overheden en vakbonden, met een wetenschappelijk rapport over de herkomst van kolen. Mede door dat onderzoek werd de kolendialoog aangezwengeld. SOMO hoopt dat hetzelfde gebeurt met het juist gepubliceerde rapport over biomassa.
"Wij wilden wel eens in kaart brengen waar onze biomassa vandaan komt, welke types geïmporteerd worden, over welke hoeveelheden het gaat en, vooral, hoe transparant de grote zes energiebedrijven op dit gebied zijn", zegt Racz, die met Joseph Wilde-Ramsing, Jos van Seters en Fleur Scheele het onderzoek uitvoerde. De uitkomsten logen er niet om. Op basis van gegevens uit 2011 en vragen aan de grote zes - RWE, GDF Suez, Vattenfall, E.On, Delta en Eneco - konden onderzoekers alleen het volgende naar boven halen: 40 procent is afkomstig uit de Verenigde Staten en Canada, 20 procent uit Nederland, 11 procent uit Rusland en de Baltische staten, 10 procent uit Zuid-Europa, en minder dan 5 procent uit West-Europa.
Afval of oerbos
De uitkomsten van het SOMO rapport staan op gespannen voet met de criteria die de commissie Corbey heeft opgesteld: geen biomassa uit illegale ontbossing, bescherming van bossen met hoge biodiversiteit en duurzaam bosbeheer. Door de afwezigheid van gedetailleerde informatie is het echter onmogelijk om te toetsen of de import van de grote vijf daaraan voldoet. Racz: "Het maakt nogal wat uit of je die biomassa duurzaam uit afvalstromen betrekt of uit oerbossen haalt. Ook is niet duidelijk of het bos gezond is of juist door een naaldkeverplaag is aangetast. Door het convenant tussen de bedrijven en het Rijk (de ‘Green Deal' red.) kregen we niets op detailniveau te zien."
Ketenverantwoordelijkheid
Omdat de zes maar weinig loslieten over specifieke locaties, types, productieomstandigheden of namen van leveranciers, schittert transparantie door afwezigheid. "Betrokkenen zijn zo niet in staat energiebedrijven aansprakelijk te stellen voor misstanden in de keten", besluit Racz. "Energiebedrijf Eneco sprong er positief uit. Dat bood SOMO de mogelijkheid de namen van alle leveranciers in te zien, echter op voorwaarde dat we die niet zouden publiceren. Hopelijk implementeert het Rijk OESO richtlijnen die multinationals oproepen de sociale en milieurisico's in de keten in de openbaarheid te brengen en deze te voorkomen of te verminderen."
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium