Saoedi-Arabië staat op het punt één van de machtigste landen ter wereld te worden. Olie, ligging, solide en stabiel beleid, pragmatisme, adaptatie van nieuwe technologie, opportunisme en slimme allianties maken dat het land positioneel steeds sterker wordt. Zeker, Saoedi-Arabië komt regelmatig ook slecht in het nieuws. Vrouwenrechten, moord op een journalist, meedogenloze wetgeving en een almachtige familie die de baas is in het land. Christenen hebben het moeilijk en Palestijnse en Filipijnse gastarbeiders hebben een tweederangs positie. En toch weet het land onder leiding van kroonprins Mohammad bin Salman (MBS) een progressie te realiseren. De strenge sharia wordt minder rigide toegepast, vrouwen krijgen meer rechten en het land moderniseert; zonder te verwesteren.
Mohammed bin Salman, de facto leider van dat land, is kroonprins, architect en boegbeeld van de ontwikkelingen in de afgelopen jaren. Politiek speelt hij het, als lid van de G20 en samenwerkend met de BRICS-landen, slim. Steeds minder de confrontatie zoekend en allerlei handelsakkoorden sluitend. Natuurlijk is olie al vele decennia de belangrijkste troef van het land. Met Aramco, het grootste olie- en energiebedrijf ter wereld. Dit monopolyde bedrijf genereert een forse omzet met dito winsten en kan de wereldoliemarkt sturen. De Saoedische overheid, lees de koninklijke familie, is grotendeels eigenaar van de onderneming. Alle andere landen moeten reageren op en handelen naar het oliebeleid van de Saoedi’s. Waar veel oliedollars in het verleden, zowel in de Golfstaten als elders in het Midden-Oosten, naar wapens gingen, investeert Saoedi-Arabië de middelen veelal in duurzame energie (solar) en nieuwe bedrijven; die ook geld genereren als de olie (ooit) verleden tijd is.
“En de climax van positionering, erkenning en eerbetoon komt in 2034 wanneer Saoedi-Arabië gastland is voor het Wereldkampioenschap Voetbal”
Daarnaast wil het land zijn progressie en moderniteit showen. Het meest in het oog springt de bouw van Neom, een futuristische stad, die alle eerdere steden moet doen verbleken. Aan de rand van de Rode Zee wordt de metropool Neom gebouwd. De stad zal 33 keer groter zijn dan New York. Een kunstmatige maan, robots, monorails laten zien dat sciencefiction films ook non-fictie kunnen zijn. Nieuw Bijbels Babylon? Kern van Neom is The Line, een stad in de vorm van een rechte lijn; 170 kilometer lang en op de meeste plaatsen 500 meter hoog en 200 meter breed. Zonder straten en auto’s, maar met een ondergrondse trein op waterstof. De bouw van The Line begon in 2021 en, ook hier, zonder inspraak en ingewikkelde vergunningstrajecten, ligt het tempo hoog.
The Line moet doen waar andere miljoenensteden niet in slagen: de meest moderne stad worden. Laverend tussen verduurzaming, innovatie en prestige. Daarvoor zijn hernieuwbare energie uit zon, wind en waterstof cruciaal. In de metropool zal elke bewoner op maximaal vijf minuten wandelafstand van zijn werk, school, hobby’s en winkels wonen. En voor wie toch naar een ander stadsdeel moet, is er de ondergrondse trein. Ook artificiële intelligentie zal een grote rol spelen: kinderen zullen geen les krijgen van een fysiek aanwezige leerkracht, maar van een hologram. Is dit menselijk? Is dit de toekomst? Of is het een experiment? In ieder geval is het modern. De oliestaat kijkt ver vooruit en investeert in deze moderne nederzetting.
Politiek speelt het land het slim en gaat allianties aan met uiteenlopende landen en regio’s. De lijn met de Verenigde Staten is stevig en nabij, wetende dat De VS altijd met twee van de drie machtige Midden-Oosten-landen (Egypte, Iran, Saoedi-Arabië) vrienden wil zijn; nu zijn dat Egypte en de Saoedi’s. Het land wil verder aansluiten bij de Abraham-akkoorden: landen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika die diplomatieke en handelsbetrekkingen met Israël aangaan. Voorts heeft Saoedi-Arabië een akkoord gesloten met sjiitische aartsvijand Iran en China. Respectievelijk om rust in het Midden-Oosten te creëren en te profiteren van de nieuwe Zijderoute met China. Ondertussen is MBS ook zo slim om zich niet te mengen in het conflict met Iran.
Het kiezen van de eigen, de neutrale en de zelfbewuste rol blijkt nog het meest uit de rol van bemiddelaar die MBS en zijn land steeds vaker spelen; of willen spelen. Meer dan Genève, Brussel of Oslo is hoofdstad Riyad momenteel locatie van ontmoeting, bemiddeling en vredesbesprekingen. En dan gaat het over Gaza, Oekraïne en andere conflictgebieden.
En de climax van positionering, erkenning en eerbetoon komt in 2034 wanneer Saoedi-Arabië gastland is voor het Wereldkampioenschap Voetbal. En dan blijkt dat ook MBS zich laat leiden door het millennia oude adagium van de Romeinse keizers, maar dan anders; Olie & Spelen.