Amerika-expert Oldenziel: “Obama stelt teleur, Republikeinen willen hap-snap-beleid"
De presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten bieden op energiegebied een weinig opwekkende keuze, stelt Amerika-deskundige Ruth Oldenziel. “De Republikeinen staan voor een volkomen hap-snap-beleid en President Obama's prestaties op dit gebied zijn teleurstellend. Maar hij heeft tenminste enige langetermijnvisie.”
Vier jaar geleden was de belofte groot, aldus Oldenziel, Amerika-expert en hoogleraar aan de Technische Universiteit Eindhoven. “Obama leek te begrijpen dat Amerika op energiegebied diepgaande keuzes moet maken over hoeveel het consumeert, hoe het energie gebruikt en hoe het klimaatprobleem aangepakt kan worden. Maar het beleid dat de Democraat in de praktijk heeft gevoerd is teleurstellend.”
“Obama had het in 2008 over een schone-energierevolutie. Hij heeft inderdaad als onderdeel van zijn economisch stimuleringsprogramma in 2009 elf miljard dollar in schone-energieprojecten gestoken. Maar dat bleek een eenmalige injectie.”
Oud-Nobelprijswinnaar voor natuurkunde Steven Chu zou als minister voor energie die revolutie ontketenen. Maar hij is volgens Oldenziel “niet erg krachtig gebleken”.
Anders consumeren
Obama kan zich op verzachtende omstandigheden beroepen. “De economische crisis bleek veel dieper dan hij dacht toen hij aantrad.” Verder heeft hij sinds 2010 een Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden tegenover zich. “Die hebben hem op nooit eerder vertoonde wijze tegengewerkt.” Dat laat Obama, ook op energiegebied, amper politieke speelruimte.
“Obama had de kans Amerika op weg te zetten naar een fundamenteel andere manier van omgaan met energie en klimaat”, meent Oldenziel. “Maar hij verspeelde die door zijn economische team de regie van het beleid in handen te geven. Ook heeft Obama verzuimd Amerika een integrale visie te presenteren van hoe het anders kan produceren en consumeren.”
Bij zijn laatste State of the Union toespraak kondigde Obama aan dat hij weer volop ruimte wil bieden aan nieuwe olie- en gasboringen voor de kust, zonder te vertellen waar. Na de olieramp in de Golf van Mexico in 2010 had hij nieuwe boringen opgeschort. “Obama probeert met deze aankondiging bovenal zijn tegenstander in de presidentsverkiezingen op 6 november de wind uit de zeilen te nemen”, aldus Oldenziel. De Republikeinse kandidaten, die nu nog in voorverkiezingen verwikkeld zijn, zetten allemaal in op veel nieuwe boringen.
Schipperen
"De begroting die de president vorige week presenteerde is een betere graadmeter van zijn bedoelingen”, aldus de Amerika-deskundige. “Daarin kondigde Obama aan te gaan bezuinigen op het EPA (het ministerie van milieu).” Dat ligt flink onder vuur van de Republikeinen in het Huis en van presidentskandidaat Mitt Romney, omdat het EPA energiebedrijven dwingt vervuilende kolencentrales te sluiten. Romney wil dat die sluitingen stoppen. “Obama geeft op dat punt toe aan de Republikeinse druk.”
Tegelijkertijd wil Obama opnieuw geld steken in schone-energieprojecten. Niet veel, en niet genoeg om zijn schone-energierevolutie op gang te brengen. “Maar zo geeft hij toch aan dat hij blijft geloven in innovatie en research.”
Klimaatontkenner
Een duidelijke tegenstelling bestaat er op klimaatgebied. “De Republikeinse presidentskandidaat Rick Santorum ontkent dat er een klimaatprobleem bestaat. Mitt Romney en Newt Gingrich hebben een instabiel standpunt. Zij erkenden eerder het probleem, maar zijn tijdens de voorverkiezingen gaan terugkrabbelen. Obama erkent niet alleen het probleem, maar stelt ook dat de mens het veroorzaakt. Voor Amerika is dat een behoorlijk links standpunt.”
Bij de verkiezingen voor het Witte Huis en die voor het Congres, die ook op 6 november plaatsvinden, staat op energiegebied veel op het spel, zegt Oldenziel. “Amerika is zijn leiderschap aan het verliezen. Het bedrijfsleven is verder dan de politiek. Die is in Amerika het initiatief kwijt.”
Volg ons op Twitter: @energiepodium