Frank van den Heuvel: "De wolf is het energiebeleid in Nederland in een andere gedaante. De politieke loopgraven zijn betrokken"
De wolf sjokt vanuit Duitsland via Twente, de Veluwe en de Peel naar België. Tot in Brabant zijn er sporen, foto's, dode schapen en andere bewijsstukken van de wolf gevonden. De gebroeders Grimm aan de Noordzee dreigt! Wat moeten we hiermee? We zijn bang. Resoluut. En Nederland is verdeeld hierover. Iedereen heeft er een opinie over zoals over ieder vraagstuk. Bij meningen en politieke stellingnames over de wolf komt het allemaal terug: stimuleren, gedogen, bestrijden, uitzetten, reguleren. De wolf is het energiebeleid in Nederland in een andere gedaante. De politieke loopgraven zijn betrokken.
Nederland wordt een wildernis. En daar kunnen we lastig mee omgaan. Het wringt. Maar aan de andere kant leveren de wilde dieren ons wijze lessen op. Veel mensen vinden het machtig dat de bijna mythische wolf van Roodkapje en andere legendes ons land bezoekt. In de wolf-discussie komt het gehele energiebeleid terug. De hardliners zeggen: de wolf is een exoot en hoort hier niet. Zoals wij in Nederland geen grootschalige windparken op land moeten hebben. ‘Dat moeten ze maar doen in grote landen met veel ruimte zoals in Noord-Duitsland.' Nota bene het gebied waar de wolf wel getolereerd wordt.
De PVV en Thierry Baudet als hoeders van de hardwerkende, echte Nederlandse, zeven geitjes willen dit strenge asielbeleid voor wolven en windmolens. Boeren klagen dat lammetjes worden doodgebeten en pleiten voor jacht op het roofdier. Er zijn voorbeelden dat één enkele wolf 31 schapen doodde. Logisch dat boer en herder dan zeggen: de wolf mag hier wonen, maar ik mag hem bejagen en afschieten indien nodig. In zekere zin dus gedogen, maar binnen grenzen. En dan komt de discussie met de Groenen uit de Randstad weer boven. Hoe stedelijker men is, hoe meer men de wolf wil stimuleren. Het is een zekere aaibaarheid. Net als met windparken. Windmolens en wolven komen niet aan de Amsterdamse grachten, maar het geeft wel een lekker goed gevoel dat ze er zijn in Nederland. Stimuleren dus.
“Een land dat zo’n brede discussie kan voeren over enkele wolven op doorreis naar de Ardennen, doet het zo slecht nog niet”
Boeren die hun vee willen beschermen zijn nu bezig met afrasteringen ter bescherming. Het is triest dat het nodig is natuurlijk, maar daar weten ze in Borssele alles van. Er zijn al stevige demonstraties aangekondigd om zich aan deze afrasteringen vast te ketenen. Peer de Rijk van Wise kondigde acties aan en wil binnenkort Oostwaarts gaan om, met zijn Borssele-equipment, het op te nemen tegen boeren & hekken en vóór de wolf. Aan de Industrietafel wordt de wolf besproken als ‘kleine uitstoter' van stront die verrassend weinig broeikasgassen bevat. Interessant punt van onderzoek. Overigens zijn milieu-onderzoekers razend enthousiast als ze weer eens zo'n ‘uitstoot' aantreffen. Extra gevoelig punt is dat de wolven met name in het Noordoosten van Nederland wonen, maar dat Den Haag over het wolvenbeleid gaat. Een open zenuw voor de Groningers. Ze hebben zelf niks over de wolf te zeggen. Weer wordt er over hen geregeerd en beslist. Hans Alders gaat een discussietafel hierover leiden. De Gebouwde Omgeving-tafel van Diederik Samson bespreekt de wolf ook.
Natuurlijk moet de natuur alle ruimte krijgen, maar de wolf moet niet te dichtbij huizen komen. Ook verstoort een gravende wolf het geothermie en warmtepomp-beleid. Diederik als bedreigd politiek Roodkapje? De wolf legt in korte tijd enorme afstanden af. Als buitenlanders maken ze dus in zekere zin gebruik van onze wegen. Gevoelig punt voor de Mobiliteitstafel. Ze hebben aan deze tafel, zo gaf het PBL al aan, nog niet precies kunnen berekenen wat die extra wolven kosten aan weggebruik, maar het is vrijwel zeker dat ze een vignet moeten aanschaffen of een andere vorm van beprijzing. Zeker als ze uit Duitsland komen, waar iedere politicus om milieuredenen iedere maand met een nieuwe vorm van rekeningrijden voor buitenlandse auto's komt. TenneT en enkele baggeraars gooien nog in de groep dat op de eilanden die we voor de kust gaan bouwen ruimte genoeg is voor de wolf, maar daar maakt de visserijsector weer een punt van. De Urkers waren al pissed off wegens dat windpark in het IJsselmeer en nu dit weer. De SGP heeft vragen gesteld aam de ministers van EZK, Infrastructuur & Waterstaat en LNV en roept de premier op de regie te nemen.
Nederland is een polderland. Dus uiteindelijk zal er wel een soort van regulering komen voor het wolvenbeleid. Er komt dan een nieuwe toezichthouder of autoriteit, die eindeloos veel codes, regulering en compliance gaat optuigen voor boeren, jagers, dagjesmensen en andere betrokkenen. Betrouwbare bronnen zeggen zelfs dat de ‘Wolvenkamer' naast de Energiekamer komt bij de ACM. Ed Nijpels schijnt al benaderd te zijn om deze te gaan leiden.
Nu de Klimaattafels weer aan de slag gaan, is er natuurlijk het pleidooi voor een zesde tafel: wolven. Niet zozeer als een aparte bedrijfstak als wel als ‘doorsnijdend thema'. De suggestie van de Partij voor de Dieren om er een bijzetje bij de Landbouwtafel van te maken is door tafelvoorzitter Pieter van Geel resoluut afgewezen. Hij zei: ‘Ik heb al stevige discussies met de varkens- kippen- en koeienboeren en ruzie met de schapenfokkers en herders laat ik niet gebeuren. Wel kan ik', zei hij, ‘kijken of ik de wolven kan betrekken bij mijn vraagstuk van de Oostvaardersplassen, waar we een overschot hebben aan herten en ander rennend spul'. Natuurlijk moet de wolf straks wonen in een mooi Nederland met minder CO2, maar toch...een land dat zo'n brede discussie kan voeren over enkele wolven op doorreis naar de Ardennen, doet het zo slecht nog niet. Fabels van La Fontaine als richtsnoer in onze tijd.
Frank van den Heuvel is werkzaam op het gebied van Public Affairs & Toezicht