Zoeken

Flexibele zonnecellen zijn straks de heilige graal

Directeur Huib van den Heuvel van Solliance: "De sector zit nog in het stadium van de T-Ford."

Zonnecellen integreren in bouwmaterialen, opdat de gebouwde omgeving straks één groot zonnepaneel is. Dat zonnige toekomstbeeld hield directeur Huib van den Heuvel van Solliance voor aan bouwvoorman Maxime Verhagen toen deze bij het onderzoeksconsortium op High Tech Campus Eindhoven onlangs een kijkje nam bij de proefopstelling voor een printer van flexibele zonnecellen oftewel zonnefolie. "Voor toepassing in iedere maat, kleur en graad van glans en transparantie".

De zonne-energie industrie staat volgens u waar de auto-industrie een eeuw geleden stond. Hoezo?

"De sector zit nog in het stadium van de T-Ford, met maar één model in één kleur. Maar nu de prijs snel zakt, beweegt bij zon-PV de vraag net als bij auto's richting customized uitvoering, maatwerk dus, zowel in kleur en glansgraad als in afmeting. In dak- en gevelpanelen, maar ook transparant als tussenlaag in vensterglas, in wegdek en geïntegreerd in geluidschermen en vangrails. Dus eigenlijk in de hele gebouwde omgeving, maar ook voor mobiele toepassingen. Dat is ons doel."

Wat rolt er van de proefproductielijn in uw gebouw op de High Tech Campus Eindhoven?

"De roll-to-roll machine die er staat, is ontworpen voor de productie van zowel zonnefolies als lichtgevende folies, oled's. Er wordt gewerkt met organische chemie en met een nieuw, hybride materiaal, perovskiet. Het Holst Centrum doet mee aan een Europees project voor de ontwikkeling van flexibele led-lichtpanelen. Wij concentreren ons op grootschalige productie van flexibele zonnecellen, met sinds januari ook Panasonic als partner. Doel voor na de ontwikkelfase is een machine met een productiecapaciteit van minstens tien meter folie per minuut. Met een folie van een meter breedte, zit je dan op een jaarproductie van rond de vijf vierkante kilometer. Dat komt overeen met 500 megawatt pv capaciteit. Met dus een vrij compacte productielijn, terwijl je daar voor kristallijne zonnepanelen een complete fabriek voor moet optuigen."

Hoever bent u met de ontwikkeling van zonnefolie?

"We zijn nu nog op twee terreinen hard bezig. Want naast folie van perovskiet zonnecellen werken we met CIGS, ook een dunne film van halfgeleidermateriaal (van koper, indium, gallium en seleen) maar voor toepassing op glas. Kijk je naar de dunne film-markt, dan werken daar vrijwel alle partijen nog op glas, First Solar voorop. Dat Amerikaanse bedrijf levert met cadmium telluride-modules nu de goedkoopste zonnestroom. Bij een groot project dat het onlangs in Dubai verkocht, garandeert het een energieprijs van 5,84 dollar cent per kWh. Ons eerste doel bij GICS is om de bestaande producenten te helpen om de productiekosten nog verder te verlagen door de introductie van verbeterde productieprocessen en bijbehorende systemen. Een tweede ambitie is om CIGS op glas en op folie beschikbaar te maken als halffabricaat. Het idee is dat dit halffabricaat op klantenwens geleverd kan worden in diverse afmetingen, vormen, kleuren, glansgraad en transparantie. Dat is naar onze mening de stap waarmee een naadloze integratie mogelijk wordt. We spreken dat ook niet meer over zonnepanelen maar over bijvoorbeeld bouwcomponenten die energie leveren. Op deze manier kan de zonnecelindustrie zich naast concurreren op prijs in een commodity markt richten op het leveren van meerwaarde door in te gaan op de wensen van de consument."

““Zonne-energie wordt de dominante technologie voor energieopwekking””

"De derde stap die we voorbereiden is de productie van flexibele zonnecellen, omdat we daarvan denken dat die op termijn de heilige graal zijn voor duurzame energie, met naast de bouw ook allerlei mobiele toepassingen. Dan zijn we zeker wel een jaar of vijf verder. Want het kost denk ik nog wel een paar jaar voordat we een materiaalsamenstelling hebben die zo stabiel is dat we een levensduur van 20 jaar kunnen garanderen. Vervolgens zal de kostprijs van een dergelijke folie snel dalen op basis van de geïnstalleerde productiecapaciteit. Bij kristallijne zonnepanelen ligt die nu rond de 75 euro per vierkante meter. Onze ambitie is dat we daar met onze folie twee derde vanaf halen, dus in de orde van 25 euro per vierkante meter."

Past de bouw al Solliance-zonnefolie toe?

"Nog niet, omdat het nog niet te koop is. We zien bij de bouwbedrijven het animo zeker groeien om zonnecellen toe te passen en er zijn ook al voorbeelden in de praktijk van mooie integraties, zoals een project in Eindhoven waar een geïntegreerd glazen zonnedak is toegepast op een rij huizen, dus zonder onderliggende dakbedekking, en er is bijvoorbeeld een project met geluidsschermen, beiden projecten van Heijmans. En van SolaRoad, wegdek als zonnepaneel ontwikkeld door TNO dat ook lid is van Solliance, ligt er een proeftracé in de vorm van 70 meter fietspad bij Krommenie in Noord-Holland. Dat levert genoeg stroom voor drie huishoudens. Maar echt grootschalige toepassing hangt dus sterk af van hoe voor de investeerder in de zonnecellen het verdienmodel eruit ziet, en van de bereidheid tot innovatie in de bouwsector. Veel bouwbedrijven lijken nu nog niet te beseffen dat zonne-energie de dominante technologie wordt voor energieopwekking. Wat zou helpen is als de overheid als launching customer gaat optreden en ook met duidelijke randvoorwaarden komt voor het energieverbruik van gebouwen."

Aan welke mobiele toepassingen denkt u?

"Heel breed. Kijk alleen al naar hoeveel batterijtjes we nu in ons leven gebruiken. Voor het opladen van je iPhone, voor de verlichting op je fiets, voor de bediening van zonnewering, noem maar op. Dat kan allemaal door zonlicht van stroom worden voorzien."

Zie de visie van Solliance op BIPV, Building Integrated PhotoVoltaiscs, op: https://www.youtube.com/watch?v=uNOHBvmFOCo