Maar goed, voordat ‘we’ naar Olympisch Parijs gaan, hebben we eerst nog het Europees Kampioenschap voetbal in Duitsland. Nederland speelt zijn poulewedstrijden in Groep D. Deze poule is de energietransitie in een notendop. De eerste tegenstander, Polen, is zo ongeveer nog het meest echte kolen-land van Europa. Nederland, aardgas (vooruit nog een beetje), windenergie en steeds meer zonne-energie, wint de wedstrijd. Is dit definitief afrekenen met kolen? Een overwinning voor duurzaam annex transitiebrandstof gas? Dan was het een late ontsnapping enkele minuten voor tijd; ‘het is vijf voor twaalf’, zou Extinction Rebellion zeggen. Of geeft dat onze twijfel aan wat betreft kolencentrales? Ze moeten dicht, maar als we stroomtekort hebben toch weer niet. Kolencentrales als achtervang? Zeg maar: kolencentrales als de Wout Weghorst van de stroomvoorziening.
Oostenrijk, waar stroom uit waterkracht dominant is, speelt eveneens in ‘onze’ groep en strijdt de eerste wedstrijd tegen Frankrijk, de nucleaire grootmacht in Europa. Oostenrijk houdt lang stand, maar moet capituleren; nucleaire baseload wint het van grilliger waterkracht. Nota bene ook nog door een eigen goal van Oostenrijk.
“Zoals ik eerder schreef in deze rubriek: de wolf is het energievraagstuk in een andere gedaante”
Tijdens een recent bezoek aan Tirol merkte ik al dat waterkracht het soms moeilijk heeft. Nieuwe centrales en dammen in mooie rivieren krijgen veel weerstand. Zoals wij onze windmolens niet in de achtertuin willen hebben en boren in de Waddenzee moeilijk ligt. Het boeiende was dat in dat stroomgebied in Tirol ook de wolf niet populair is; bij de boeren. Of zoals ik eerder schreef in deze rubriek: de wolf is het energievraagstuk in een andere gedaante. Het is een mix van gedogen, stimuleren, compenseren, bestrijden, reguleren, niet op (ons) land, nimby, et cetera. Alles komt terug. Voetbal = energie = wolf. In de tweede ronde van de groepsfase neemt Oostenrijk het op tegen Polen. Nu blijken kolen ook zwakker dan waterkracht. Tot de rust gaat het gelijk op, maar dan slaat Oostenrijk toe en wint met 3-1. Waterkracht op stoom. Houdt Oostenrijk dat vol? Dan nucleair Frankrijk tegenover Nederlands gas en wind. In de ochtend komt het verlossende bericht voor Nederland: ONE-Dyas mag het gasveld bij Schier gaan ontginnen. Net op tijd fit voor de wedstrijd. Maar de windenergie-Nederlanders vinden het niks. Verdeeldheid in de gas-wind-selectie? De Fransen hebben een hapering in de centrale: sterspeler Mbappé is geblesseerd. Nederland speelt slordig en komt vaak goed weg. Even lijkt het 1-0 voor ons, maar de regulator (VAR) grijpt in; klinkt bekend.
“Groep D zit dichtbij de realiteit: kolen worden uitgefaseerd, maar gas, wind op zee, nucleair en waterkracht zijn allemaal nog nodig”
Door de winst van Oostenrijk willen Frankrijk en Nederland allebei niet verliezen. Aldus: geen beslissingen, te weinig daadkracht en terughoudendheid. De Fransen herkennen Nederlands nucleair beleid. Dinsdag! De laatste twee wedstrijden in onze groep van ‘energiemix en spanning’. Gas- en wind-Nederland tegen waterkracht Oostenrijk. Het gaat al snel mis: eigen goal van Nederland…Pijnlijk gevolg van een nationale kop op Europees beleid? Nederland komt terug (mede dankzij regulator-VAR) en raakt weer achter en zo door. Het is hard, maar Nederland verliest en waterkracht wint van wind op zee. Misschien logisch gezien de tijd van het jaar door het smeltende water van het voorjaar in de Alpen? In een droge zomer (volgende ronde?) heeft Oostenrijk alternatieven nodig en hebben wij gas en wind. Ondertussen speelt Frankrijk tegen Polen, nucleair tegen kolen, baseload tegen baseload. Het Poolse team pakt zijn eerste punt, maar de realiteit is hard: Polen en kolen gaan naar huis. De eindstad in Groep D heeft een verrassende winnaar: Oostenrijk. Wat betekent dit voor de energietransitie? Het toernooi is net begonnen, maar Groep D zit dichtbij de realiteit: kolen worden uitgefaseerd, maar gas, wind op zee, nucleair en waterkracht zijn allemaal nog nodig; IEA proof zou ik zeggen. Nederland gaat door en speelt volgende week in de achtste finale. Wat is de ideale tegenstander (van de opties die nog mogelijk zijn) voor Oranje? Dat is helder: Oekraïne of Roemenië! Deze landen hebben nog relatief veel kolencentrales en lijken in die zin dus op de Polen. Dat betekent ook dat kolen-doder Wout Weghorst vanaf het begin moet spelen. Maar wie vertelt dit aan Koeman? Misschien kan Hans van Cleef of Martien Visser aanschuiven als analist bij Voetbal Inside.
“Vrij naar Rinus Michiels, ‘Voetbal is Olie’”
Ondertussen zegt trainer Ronald Koeman nog steeds dat we Europees Kampioen kunnen worden. Oei, kunnen we de bondscoach daaraan houden? Is het een inspannings- of resultaatsverplichting? Donald Pols van Milieudefensie en Johan Vollenbroek van MOB hebben al gezegd dat ze de KNVB voor de rechter dagen als Oranje dit doel niet haalt. Het was tenslotte beloofd door Koeman. Tot slot: de hoofdsponsor van het EK Voetbal is ‘Visit Qatar’ en in 2034 is het WK Voetbal in Saoedi-Arabië. Zijn we dan weer terug bij af wat betreft de energietransitie? Vrij naar Rinus Michiels, ‘Voetbal is Olie’.