Strengere emissienormen vragen om schonere brandstof
Het wordt small scale LNG genoemd, het gebruik van Liquefied Natural Gas in de kust- en binnenscheepvaart. In ons land staat het nog in de kinderschoenen, maar als het aan Gasunie en Vopak ligt moeten kustvaarders en binnenvaartschepen straks op het zwavelvrije LNG gaan varen. "LNG kan de scheepvaart helpen te voldoen aan de steeds strengere internationale regels voor CO2- en zwaveluitstoot."
Small scale LNG is eigenlijk een misleidende term. Want het gaat vaak om grote schepen die in plaats van diesel en stookolie op het veel schonere LNG moeten gaan varen, zegt Gerben Dijkstra die zich bij Gasunie bezighoudt met business development van LNG. "Het is een markt met een sterke groeipotentie. Aan de ontwikkeling ervan wordt nu gewerkt. In Europa is Noorwegen koploper, hier varen al kustvaarders en veerboten op LNG. In Japan en de Verenigde Staten wordt al LNG gebruikt voor transport."
Aangescherpt
De Gate Terminal in Rotterdam, waar LNG bij ons aan land wordt gebracht, is een uitgelezen locatie waar kustvaarders en binnenvaartschepen kunnen bunkeren. Samen met Vopak, partner in de Gate Terminal, onderzoekt Gasunie de mogelijkheden voor een LNG-infrastructuur voor de kust- en binnenvaartscheepvaart. Dijkstra: "In de scheepvaart zijn de emissienormen, die door de International Maritime Organization worden vastgesteld, de laatste jaren veel strenger geworden. De Noordzee en Oostzee zijn met ingang van 2015 aangewezen als zogenaamde sulphur emission controlled areas. Dat geldt ook voor de kustwateren van Noord-Amerika. De hoeveelheid zwavel die door kustvaarders uitgestoten mag worden, moet met een factor tien omlaag."
Schonere brandstoffen
Nu nog bedraagt het toegestane zwavelgehalte 1 procent, over drie jaar mag dit niet meer zijn dan 0,1 procent. Er zijn geluiden dat op termijn meer gebieden wereldwijd onder dit strenge emissieregime zullen gaan vallen, zegt Dijkstra. Voor de grote vaart zijn de emissie-eisen op dit moment minder streng dan voor kustvaarders, maar ook daar zullen de regels op termijn verder worden aangescherpt, zo luidt de verwachting. Dijkstra: "Strengere Europese en zelfs mondiale emissieregels zijn de driver voor het gebruik van schonere brandstoffen in de kustscheepvaart. En LNG komt daarvoor het meest in aanmerking."
Complex
Maar het gaat niet alleen om het uitrollen van een goede infrastructuur, aldus Dijkstra. "Er is meer voor nodig om LNG op grote schaal voor schepen te kunnen gebruiken. Diverse partijen zijn bij dit proces betrokken. Die moeten met elkaar in gesprek om een betrouwbare en ook rendabele LNG-infrastructuur op poten te zetten. Op dit moment worden die gesprekken volop gevoerd, zodat Nederland met Gate Terminal hier een belangrijke rol in kan spelen."
Hij zegt dat er forse investeringen nodig zijn voor het realiseren van zo'n infrastructuur. Want de veiligheids-, transport- en logistieke eisen die aan LNG worden gesteld zijn hoog. En die kosten moeten uiteindelijk weer worden terugverdiend.
Economisch rendabel
Gasunie onderkent de complexiteit van dit proces, zegt Dijkstra. Want LNG-leveranciers, fabrikanten van scheepsmotoren, de transportsector, bunkerbedrijven en overige instanties moeten het met elkaar eens worden op een groot aantal punten. Voor welke technieken wordt bijvoorbeeld gekozen? En hoe zit het met standaardisering en regulering? Dijkstra: "Alle betrokken partijen hebben er het grootste belang bij dat er uiteindelijk een LNG-infrastructuur komt die veilig, betrouwbaar en economisch rendabel is. En die kansen biedt voor de scheepvaart die zich met steeds strengere milieueisen ziet geconfronteerd. In dat licht bezien is er voor LNG een belangrijke toekomst weggelegd. Small scale LNG heeft potentie om uit te groeien tot een wereldmarkt."
Volg ons op Twitter @energiepodium