We zien de laatste twee maanden hoe snel een duistere driehoek in een machtspositie een democratie richting dictatuur en tirannie kan brengen. En ook de geopolitieke verhoudingen een aardverschuiving brengt door gemene zaak te maken met de maffieuze oorlogszuchtige dictatuur van Vladimir Poetin. Wat het extra beangstigend maakt is dat we in Europa een opmars zien van autoritaire en autocratische types als Orban, Wilders, Weidel, Le Pen, Fico en anderen die met liefde democratische principes bij het grofvuil zetten door instituties, rechters en vrije pers aan te vallen.
“Zo ontstaat een Viertes Reich van onverwachte bondgenoten, dat op zoek is naar destabilisatie voor de expansie van het techno-imperiaalfascisme”
Waarom schrijf ik dit op een online-podium dat gaat over energie, klimaat, duurzame energie en andere aan de energietransitie gerelateerde thema’s? Waarom moeten de lezers van Energiepodium, die via hun reguliere media al overspoeld worden met naargeestige berichten over de VS, Oekraïne, Rusland en de opmars van extreemrechts in Europa, nu ook nog eens via dit kanaal een filippica tegen het techno-imperiaalfascisme (TIF) lezen? Want dat is waarin de ‘dark triad’ zich geopolitiek vertaalt: in de vorming van een immorele wereldmacht die macht en de uitbreiding daarvan als doel heeft, gesteund wordt door groot geld uit de tech-industrieën en support zoekt bij populistisch en extreemrechts en eveneens imperialistische maffiastaten als Rusland. Zo ontstaat een Viertes Reich van onverwachte bondgenoten, dat op zoek is naar nieuwe territoria (Panama, Groenland, Oekraïne tot Mars aan toe), naar de grondstoffen en energiebronnen die nodig zijn om de imperialistische dromen te voeden, en naar destabilisatie van waardenallianties, landen en hun instituties die de expansie van het techno-imperiaalfascisme hinderlijk in de weg staan. Die ontwikkelingen zijn reden voor iedereen die de democratie liefheeft de standpunten, acties en inzet nog eens grondig te doordenken in het licht van de nieuwe situatie. Dat geldt nog extra voor degenen die professioneel bezig zijn met energie, klimaat, grondstoffen en andere natuurlijke hulpbronnen, die immers een van de belangrijke motieven voor de imperialistische plannen zijn.
“Herschik de prioriteiten, durf bijvoorbeeld ‘geen fossiel uit eigen bodem’ maar los te laten: eerst maar eens geen fossiele energie meer uit de VS en Rusland meer”
De ontwikkeling van het Viertes Reich dwingt tot nadenken over wat van waarde is, over hoe om te gaan met brute machtspolitiek, over de bescherming van de eigen waardengemeenschap die Europa in beginsel weer kan zijn, over ieders eigen inzet daarvoor en over verzet tegen de nieuwe wereldmaffia. Ik hoop vooral op eens wat heldere uitspraken en acties vanuit het georganiseerde bedrijfsleven en zijn topmensen. Het omgekeerde gaat kennelijk prima: Meta, Amazon, Tesla en anderen stonden direct klaar om in het hol van de tiran te kruipen, waarom zou het omgekeerde hier in Europa niet kunnen? Ik verwacht gezamenlijke veroordelingen van wat er in de VS gebeurt, en plannen voor gezamenlijke overschakeling van producten van de Amerikaanse holbewoners naar Europese, Canadese, Mexicaanse enz alternatieven. Maar ook beleidsmakers in ons land en andere landen kunnen dat doen. Herschik de prioriteiten, durf bijvoorbeeld ‘geen fossiel uit eigen bodem’ maar los te laten: eerst maar eens geen fossiele energie meer uit de VS en Rusland meer. Een heffing op industrieel energiegebruik in eigen land terwijl de bedrijven die het betreft toch al onder het Europese emissiehandelssysteem vallen? Liever industrieën die een cruciale rol in de energie- en grondstoffenvoorziening spelen en competitief houden maar ook naar low-carbon en circulariteit stuwen. De discussie over importheffingen gebruiken om het CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) aan te scherpen. Ook NGO’s ontkomen niet aan herprioritering: Europese bedrijven aanvallen en voor de rechter brengen? Misschien het geld beter inzetten om Amerikaanse bedrijven aan te pakken die met het regime daar collaboreren. En zo meer en zo verder.
Ieder kan zich eigen ideeën vormen, het belangrijkste pleidooi is hier dat we ons realiseren dat de wereld voor de komende tien, twintig jaar drastisch is veranderd, en alle prioriteiten en beleidsplannen in het licht van die nieuwe werkelijkheid moeten worden herontworpen. Immers, zoals de verzetsjournalist H.M. van Randwijk schreef: “Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen – dan dooft het licht”.