Pieter Boot, Planbureau voor de Leefomgeving: "Geen massaproducent, wel goed in niches"
Was Nederland tot voor kort nog producent van zonnecellen en zonnepanelen, nu vindt de productie daarvan vooral in China plaats. Wat betekent dit voor de zonnestroomindustrie in ons land? Telt die internationaal nog wel mee? Volgens Pieter Boot, verbonden aan het Planbureau voor de Leefomgeving, speelt Nederland wel degelijk een belangrijke rol op het gebied van zonne-energie. "Wij zijn geen massaproducent, maar sterk in niches."
Jaren geleden lag er voor Nederland nog een toekomst in het verschiet als producent van zonnecellen en zonnepanelen. Maar de concurrentie vanuit lagelonenlanden als China zette deze industrietak onder grote druk. Met als gevolg enkele bedrijfsfaillissementen. De angst groeide dat de zonnestroomindustrie voorgoed uit ons land zou verdwijnen. Maar blijkt die achteraf wel gegrond?
Realiteit
De realiteit geeft een totaal ander beeld te zien, zegt Pieter Boot. "Als je naar de cijfers en feiten kijkt van de productie van en werkgelegenheid in schone technologie, dan maakt de zonnestroomindustrie daar een substantieel deel vanuit. Kijkend naar schone energie, dan is zon zelfs op twee na de grootste industrietak. De tak die het grootste is, zijn alle activiteitendie met energiebesparing te maken hebben. In die sector werken niet alleen de meeste mensen, ze heeft ook de grootste omzet in euro's."
Tweede op de ranglijst is bio-energie. Daartoe behoren zowel alle activiteiten in de Rotterdamse haven als alle professionele inspanningen van agrariërs die in ons land met bio-energie bezig zijn, aldus Boot."Zon staat als derde genoteerd en is daarmee qua werkgelegenheid en omzet groter dan alle activiteiten rond windenergie in ons land."
Toegevoegde waarde
De jaarlijkse omzet van de totale zonnestroomindustrie in Nederland komt in de orde van 600 miljoen euro. De toegevoegde waarde bedraagt 100 à 150 miljoen euro, rekent Boot voor. "Dat is geen gering bedrag." De cijfers zijn afkomstig van het CBS, dateren uit 2009, maar laten zich doorvertalen naar nu, zegt hij. Boot: "Wat opvalt, is dat de werkgelegenheid van de totale schone industrietak over 2009 niet heel hard is gegroeid. In dat jaar bedroeg de groei zo'n 4 procent. De zonnestroomindustrie groeide in 2009 slechts met 1 procent. Uit de laatst bekende gegevens van het CBS komt naar voren dat de sector ongeveer 1900 voltijdbanen omvat."
Patentaanvragen
Mag de werkgelegenheid dan niet hard groeien, dat kan niet worden gezegd van het aantal patentaanvragen, zegt Boot."Als je kijkt naar de totale productie van schone energie in ons land en je deelt die in in categorieën, dan is het aantal patentaanvragen van zonnestroom verreweg het grootst. En dat al vele jaren achter elkaar. Tweede op de lijst staat windenergie, derde brandstofcellen. Nederland is op het gebied van commerciële technologie een van de topspelers in de wereld."
Niches
Boot: "Nederland zal nooit in de volle breedte succesvol kunnen zijn, want daar zijn we als land te klein voor. Op het gebied van de nichemarkten hebben we wel mogelijk een grote toekomst. Zoals in de ontwikkeling en productie van complexe productiemachines voor zonnecellen. Die exporteren we naar landen als China. Dit soort nichemarkten blijven naar verwachting heel belangrijk voor Nederland. De combinatie van een heel sterke patentpositie en een jarenlange traditie in dit soort technologie, alsmede het feit dat we dicht bij Duitsland liggen, vergroot onze kansen voor de toekomst."
Volg Energiepodium op Twitter: @energiepodium